Beraberindeki heyetle Fas’ın başkenti Rabat’a resmi bir ziyaret gerçekleştiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Fas Enerji Dönüşümü ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Leila Benali ile görüştü. İki bakan arasında gerçekleşen baş başa görüşmenin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi.
Bakan Bayraktar’ın beraberindeki Türk heyetinde Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Yardımcısı Ahmet Berat Çonkar, DİGM Genel Müdürü Öztürk Selvitop, BOTAŞ Genel Müdürü Abdulvahit Fidan, ETİ Maden Genel Müdürü, Yalçın Aydın, TPAO Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu yer aldı. Türkiye’nin Rabat Büyükelçisi M. İlker Kılıç da heyete eşlik etti. Heyetler arası toplantıda; doğalgaz, kritik mineraller, yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, elektrik enterkonneksiyon, hidrojen, petrol arama gibi birçok farklı alanda hayata geçirilmesi planlanan ortak projeler tartışıldı.
Daha sonra enerji ve madencilik alanlarında iki anlaşma imzalandı. İmza töreninin ardından Bakan Bayraktar ve Faslı mevkidaşı Benali karşılıklı hediye takdiminde bulundu.
“Çok önemli ortak zorluklarımız ve ortak potansiyellerimiz var”
Enerji Bakanı Bayraktar, her iki ülkenin enerji ihtiyaçları ve enerji üretimi potansiyellerinin benzer olduğunu söyledi.
Fas ile imzalanan iki anlaşmanın önemine işaret eden Bayraktar, “Bugün Fas Rabat’a yaptığımız ziyarette enerji ve tabii kaynaklar alanında işbirliğimizi daha ileri götürecek çok önemli bir toplantı ve bir adım attık. Açıkçası bugün imzaladığımız iki anlaşma bunun çerçevesini ortaya koyacak. Hem enerji alanında hem de madenler alanında. Hem enerji alanında hem de madenler alanında. ” dedi.
Türkiye ile Fas arasındaki geçmişe dayanan ilişkilere ve yatırım imkanlarına değinen Bayraktar, şöyle konuştu:
“Bizim Fas’la geçmişe dayalı çok köklü ilişkilerimiz var. Hem tarihi hem kültürel olarak hem de ticari alanda bu ülkede yatırım yapan birçok Türk iş insanı var. Ve buraya gelmek isteyen, buraya yatırım yapmak isteyen birçok vatandaşımız var. Şirketimiz var.”
Bayraktar, iki ülkenin enerji alanında ortak zorluk ve potansiyellerine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Ama bunun ötesinde enerji ve maden alanında da çok önemli ortak zorluklarımız var. Çok önemli ortak potansiyellerimiz var. Çünkü biz de dışa bağımlı bir ülkeyiz. Fas da önemli miktarda enerji ithalatı yapan bir ülke. Birçok alanda neredeyse tamamen dışa bağımlı bir ülke. Onun dışında talebi büyüyen, ekonomisi büyüyen bir ülke. Dolayısıyla Türkiye gibi artan bir enerji talebi var. Bunu karşılayacak yatırımları yapması gerekiyor ve iki ülkenin de sayın muhatap bakanımızın görev alanında olduğu gibi iklimle alakalı, çevreyle alakalı hedefleri var. Dolayısıyla bütün bu alanlar aslında ortak zorluklarımız. Ortak potansiyellerimiz ne? Türkiye yenilenebilir alanında çok ciddi potansiyeli olan bir ülke. Aynı zamanda Fas’ın da bu alanda hem güneşte hem rüzgârda hem de ‘offshore rüzgârda’ ciddi potansiyeli var. Dolayısıyla bu ortak potansiyeli birlikte nasıl harekete geçiririz, bu anlaşmalarla ahdi zeminde ortaya koyduğumuz projeleri nasıl gerçekleştirebiliriz bugün birlikte tartıştık. Onun dışında enerji verimliliği alanında, doğalgaz alanında; Türkiye doğalgaza son yıllarda yaptığı yatırımlarla özellikle ciddi bir LNG alabilme kapasitesine sahip. Şimdi Fas, bununla alakalı çözümler arıyor ve biz bunlara çözüm olabileceğimizi ifade ettik. Birlikte ortak tedarik anlaşması yapabileceğimizden bahsettik. Dolayısıyla birçok alanda; yeşil hidrojen, diğer enerjinin yeni alanlarında ortak geliştirebileceğimiz projeler var. Bunları burada muhatap bakanla tartıştık, görüştük.”
İki ülke arasında enerji alanında temmuz ayı başında teknik toplantı olacak
Bakan Bayraktar, sözlerini şöyle tamamladı:
“Ümit ediyorum önümüzdeki dönemde bununla alakalı daha somut projeleri ortaya koyacağımız, hemen temmuz ayının başında bir araya getireceğimiz bir teknik komiteyle bunları net olarak ortaya çıkarıp hem bizim kamu şirketlerimiz hem de özel sektörümüzle birlikte inşallah burada madenler alanında hem kritik madenler hem de diğer alanlarda birlikte hangi projeleri geliştirebiliriz ortaya koyup ümit ediyorum iki ülkenin ticari ilişkilerin çok daha ileri noktaya götürecek bir çalışma içerisinde hep birlikte olacağız.”
“Türk delegasyonunu ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyoruz”
Fas Enerji Dönüşümü ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Benali de Bayraktar ve Türk heyetini ağırlamaktan duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Benali, “Bugün Türk Enerji Bakanının başkanlık ettiği Türk delegasyonunu ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Türkiye ile Fas arasındaki ortaklığın bu yeni aşamasının önümüzdeki birkaç yıl içerisinde gelişeceği bir dizi müzakereler yaptık. İki ülkenin karşı karşıya olduğu büyük zorluklar ve fırsatlar üzerinde düşünmek için bir fırsat yakalamış olduk.” dedi.
Türkiye ile Fas’ın birçok ortak fırsatı barındırdığını söyleyen Benali, şunları söyledi:
“Yenilenebilir enerji, enerji dönüşümü, enerji verimliliği, madencilik ve bölgesel entegrasyon alanlarında birçok ortak zorluğumuz ve aynı zamanda birçok ortak fırsatımız var. Türkiye’nin konumuna benzer şekilde, Fas, bugün Avrupa ile gaz ve elektrik açısından ilişki kuran tek Afrika ülkesi ve bu nedenle yeni nesil ortaklıkları yeniden tanımlamak için kaldıraçları kullanacağız. Enerji ve madencilik alanlarında iki mutabakat zaptı imzaladık. Bu sayede, kamu ve özel sektördeki ekiplerimizin birlikte çalışmaları ve bulabilecekleri yaratıcı çözümlerle enerji tedarik maliyetlerini en aza indirerek enerji transferindeki zorlukları yaratıcı çözümlerle aşabilmek halklarımız için gerçekten önemli fırsat olacak.”
