Bakan Kurum, İletişim Başkanlığı’nda düzenlenen Asrın İhyası: Güçlü Yarınlara 6 Şubat Depremleri Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, 6 Şubat’ın, millet için büyük bir hüznün tarihi olduğunu vurguladı.
“Ne zaman depremle ilgili bir toplantıya katılsam deprem gecesinde AFAD’da toplanışımızı, bölgeye gidişimizi hatırlıyorum. İnanın, o anki ruh halimizi kelimelere dökmek mümkün değil. Hepimiz, tüm arkadaşlarımız, çok üzgündük.” ifadelerini kullanan Kurum, bugün acıdan değil umuttan, hüzünden değil güçlü bir yarından söz etmek istediğini belirtti.
Kurum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde sahaya çıkıldığı ilk andan bu yana depremin izlerini silme azminden, yeni yuvaları en hızlı şekilde inşa etme kararlılığından tek bir an bile vazgeçmediklerini söyledi.
Deprem bölgesinde yaklaşık 1 milyon bağımsız birimin hasar gördüğünü, bölgedeki yapı stoğunun 6’da 1’inin ya yıkılmış ya da ağır hasarlı durumda olduğunu anımsatan Kurum, “14 milyon vatandaşımız, yani nüfusumuzun yaklaşık yüzde 16’sı bu yıkımdan doğrudan etkilenmişti. 11 ilimiz, 124 ilçemiz ve 6 bin 929 köy ve mahallemiz depreme maruz kalmıştı.” diye konuştu.
Türkiye’nin milli gelirinin neredeyse yüzde 10’unu üreten bölgenin ekonomisinin, depremden olumsuz etkilendiğini bildiren Kurum, devlet ve millet olarak tarihin en büyük felaketine karşı tarihin en büyük dayanışmasını sergilediklerini belirtti.
Bugün tüm kurumlarla, depremin ilk anından bugüne kadar, adeta bir “milli mücadele” şuuruyla çalışmaya devam ettiklerini vurgulayan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Aktarmaya çalıştığım bu tablo bize şunu söylüyor. Böyle büyük bir yıkımın üstesinden gelmek, güçlü bir kurumsal yapı, sağlam bir siyasi irade, kararlı bir liderlik ve yüksek dayanışma duygusuna sahip olmayı gerektiriyor. Şu anda elimizde bu 4 gücün tamamı mevcuttur. Bu güç sayesinde Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 11 ilimizde artık kritik aşamayı tamamen geride bıraktık. Şu ana kadar, asrın ihyası için, 75 milyar doları, yani 2,6 trilyon lirayı aşan dev bir yatırımı, çok kısa bir zamanda depremden 2 yıl geçmeden böyle bir yatırımı yaptık. 2025 bütçemizde ise 584 milyar lira kaynağı deprem bölgesinin ihyası için tahsis ettik. Tam 201 bin 580 konut ile iş yerimizin anahtarlarını teslim ettik. Bu mutluluğu görmelisiniz.”
Kurum, hak sahipleri için yapılması gereken konutların tamamının inşasına da başladıkları, Bakanlık olarak Türkiye’nin çevre uzunluğu kadar, yani 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hattını yeniledikleri bilgisini verdi.
Ege Denizi’ndeki depremler
Bakan Kurum, şu andaki buluşmanın adının “Asrın İhyası” olduğunu vurgulayarak, bugün 11 ilde sadece yuva yapmadıklarını, bölgedeki tüm tarihi mekanları da hem mimari geleneğe hem de çağın ihtiyaçlarına göre yeniden ihya ettiklerini belirtti.
Malatya, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman’da tarihi mekanlarda yapılan çalışmaları da anlatan Kurum, “2025’in sonuna geldiğimizde, deprem bölgemizin tamamında 453 bin ev ve iş yerimizi oradaki hak sahibi vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. Ayağa kaldırılmamış tek bir tarihi emaneti, yeniden ihya edilmemiş tek bir kültürel değeri bırakmayacağız.” dedi.
Anadolu coğrafyasının, bir depremler coğrafyası olduğuna işaret eden Kurum, herkesin depremin en önemli gerçek olduğunu bilmesi gerektiğini çünkü hiçbir annenin yavrusunu, hiçbir yavrunun annesini enkaz başında beklemesini istemediklerini vurguladı.
Kurum, Malatya’da 201 bininci konutun anahtarlarını verirken, aynı anda Konya’da bir binanın kendiliğinden çöktüğüne şahit olduklarını dile getirdi.
Ege Denizi’nde meydana gelen depremlere de değinen Kurum, şunları kaydetti:
Bu depremler Ege’deki Santorini’nin buradaki adanın 6,5 kilometre kuzeydoğusunda bir volkanın olduğu bölgede yoğunlaşıyor. 2011 ve 2012 yıllarında da benzer bir yoğun sismik aktivite aynı bölgede yaşanmıştı ama herhangi bir volkanik hareketliliğe yol açmamıştı. Şimdi benzer bir hareketlilik yeniden başladı ve sarsıntılara sebep oluyor.
“İstanbul’da kentsel dönüşümü hızlandırmalıyız”
İstanbul’daki 7,5 milyon konut ve iş yerinin 1,5 milyonunun yüksek risk altında olduğunu belirten Kurum, “Ne yazık ki İstanbul’da milyonlarca kardeşimiz tıpkı Konya’daki bina gibi her an yıkılabilecek 600 bin evde oturmaktadır. Bu yüzden diyorum ki İstanbul’da başlatmış olduğumuz dönüşüm uygulamalarını daha da hızlandırmak zorundayız. Biz devlet olarak üzerimize düşeni samimiyetle, gayretle yapmaya çalışıyoruz. İstanbul’da bugüne kadar bu kapsamda 907 bin bağımsız birimin dönüşümünü değerli arkadaşlar tamamladık. Yarısı bizden kampanyası ki çok önemsediğimiz bir proje. Kampanyamızla birlikte şu anda İstanbul genelinde 193 bin ev ve iş yerini vatandaşımızla birlikte dönüşümüne devam ediyoruz.” diye konuştu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum: İstanbul’un yeni bir depremi kaldıracak gücü yok. 7,5 milyon konut ve iş yerinin 1,5 milyonu yüksek risk altında. pic.twitter.com/3lrUcqgBRq
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) February 4, 2025
“Riskli binalarda oturmayalım” çağrısı yapan Bakan Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü;
Kentsel dönüşümden sorumlu olan belediyelerimizden de artık diğer tüm gündemleri, tüm gereksiz tartışmaları bırakmalarını istiyoruz. Sahada bize derdini anlatan, bir an önce dönüşüm isteyen anneler adına diyorum ki artık yeter. Burada hep birlikte herkes kendi üstüne düşeni yapmalı, kendi kişisel dertlerini bırakmalı ve acilen milletin derdine düşmelidir. Herkes deprem dönüşümüne başlamalıdır. Herkes milletin canı, malı ve yavruları için deprem dönüşümüne başlamalıdır. Bu milletin canından daha mukaddes, daha öncelikli bir mesele yoktur. Biz devlet olarak sahadan tek bir dakika bile ayrılmayacağız. Tüm ekibimizle birlikte, biz gece gündüz dönüşüm için, vatandaşımızın canı için, malı için bu mücadeleyi sürdürmeye devam edeceğiz. Tüm ekibimizle birlikte, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, 81 ilimizde bu mücadeleyi yapacağız. Ama burada artık hep birlikte sorumluluklarımızı hatırlamamız ve acilen milletimizin bizden beklediği projeleri, eserleri yapmamız gerekiyor. Şu anda 81 ilimizde kentsel dönüşüm ve sosyal konut projelerimize hız kesmeden devam ediyoruz.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum: 81 ilimizde kentsel dönüşüm ve sosyal konut projelerimize hız kesmeden devam ediyoruz. Devam eden 312 bin sosyal konut projemizi süratli bir şekilde teslim edeceğiz. pic.twitter.com/nd3BnMu1jS
— TRT Haber Canlı (@trthabercanli) February 4, 2025
“312 bin sosyal konutu süratle teslim edeceğiz”
Sosyal konut seferberliğimizde bugüne kadar tam 5 milyon vatandaşımızı güvenli, sağlam konutlarda oturmayı hep birlikte başardık. Şu anda 81 ilimizde devam eden 312 bin sosyal konut projemizi de inşallah süratli bir şekilde teslim edeceğiz. Bu yıl Plan Bütçe Komisyonu’nda dar gelirli vatandaşlarımıza bir müjde vermiştik. Sayın Cumhurbaşkanımız yine sosyal konut projelerimizi yapacağımızı milletimize müjdelemişti. Şimdi sözümüzü tutmak için sosyal konut uygulamaları genelgemizi 81 ilimizin valiliklerine gönderdik ve kendilerinden sosyal konut yapılabilecek tüm arazileri belirlemelerini ve TOKİ başkanlığımıza göndermelerini istedik. İnşallah geri dönüşleri hızlıca alacak ve milletimizin ev ihtiyacını karşılayacak adımları da kararlı bir şekilde atmaya devam edeceğiz. Bu ülkede tek bir riskli yapı kalmayıncaya kadar mücadelemizden taviz vermeyeceğiz. Asrın ihyasını tamamlayacak, tamamlayıncaya kadar oradan, deprem bölgesinden elimizi çekmeyeceğiz.