Araştırma ekibine göre, bu hafif biyolojik stres hücreleri koruma mekanizmalarını devreye sokmaya teşvik ediyor.
Çalışmada mikroskobik bir solucan türü olan Caenorhabditis elegans kullanıldı. Bu solucanların diyetinde bulunan bazı RNA moleküllerinin, yaşlılıkta canlılıklarını korumalarına yardımcı olduğu tespit edildi.
Profesör Anne Spang, “Bu moleküller, yaşlanma ve hastalıklarla ilişkilendirilen zararlı protein birikimlerinin oluşumunu engelliyor,” dedi. Bulgular, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
Diyet hücre yaşlanmasını nasıl etkiliyor?
Yaş ilerledikçe vücut, bozulmuş proteinleri temizlemede daha az etkili hale geliyor. Bu proteinler hücrelerde birikerek Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların gelişimine katkıda bulunabiliyor.
Araştırmacılar, dengeli bir diyetin bu süreçleri yavaşlattığını ve bazı besin bileşenlerinin hücreleri koruyucu etki gösterdiğini belirledi.
Solucanların beslendiği bakterilerde bulunan çift zincirli RNA molekülleri, sindirim sisteminde emilerek hücre içi kalite kontrol mekanizmalarını harekete geçiriyor.
Çalışmanın birinci yazarı Emmanouil Kyriakakis, “Bu düşük seviyeli stres, vücudu protein hasarına karşı daha dirençli hale getiriyor,” dedi.
Hücresel temizlik mekanizması devreye giriyor
Besin kaynaklı bu uyarı, hücrelerin “otokaji” adı verilen kendi kendini temizleme sürecini aktive ediyor. Bu mekanizma, hasarlı proteinleri parçalayarak yeniden kullanıyor ve böylece hücre yaşlanmasını yavaşlatıyor.
Kyriakakis, “Bağırsak yalnızca yerel değil, tüm vücutla iletişim kuruyor. Koruyucu etki sadece sindirim sisteminde değil, kaslarda ve diğer organlarda da gözlendi,” diye ekledi.
Yaşlı solucanlar bile daha enerjik
Dengeli beslenen solucanların yaşlandıklarında daha hareketli ve sağlıklı oldukları belirlendi. Diyetle alınan RNA moleküllerinin tüm organizmada sistematik bir stres yanıtı oluşturduğu ve bu sayede yaşla birlikte ortaya çıkan protein birikimlerinden koruduğu gözlendi.
Spang, “Bazı gıda bileşenleri vücudun kendi koruma mekanizmalarını uyarabiliyor. Yani az miktarda stres aslında yararlı olabilir,” dedi.
Araştırmacılar, bu etkinin insanlarda da benzer sonuçlar doğurup doğurmayacağının henüz net olmadığını vurguluyor. Ancak şimdiden bir gerçek açık: Ne yediğimiz, nasıl yaşlandığımızı şekillendiriyor.
