Hizmet kalitesi ve yaşam standardını düşürmeden, enerji kullanımını azaltma çalışmalarına ‘enerji verimliliği’ deniliyor. 1981 yılından beri de Türkiye’de ocak ayının ikinci haftası, ‘Enerji Verimliliği Haftası’ olarak kutlanıyor.
Hafta boyunca maliyeti oldukça yüksek olan enerjinin verimli kullanılması adına yapılan çalışmalar ve vatandaşların bu konuda daha bilinçli olması adına yapılabilecekler ele alınıyor.
2007 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ile yeni bir dönem başlamış, ‘Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023’ yayınlanmış ve 2017-2023 yılları arasını kapsayan I. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı hazırlanmıştı. 2017-2023 yılları arasında 8,47 milyar dolar yatırım yapıldı ve 24,6 milyon ton eşdeğer petrol (TEP) kümülatif enerji tasarrufu sağlandı.
2. Ulusal Plan Devrede
‘2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı 2024-2030’ ise geçtiğimiz yıl devreye girdi. Türkiye, 2024’te 1.197 kiloton eşdeğer petrol (kTEP) enerji tasarrufu yapmayı yaptı.
2025’te 1.120 kTEP olan hedef 2030 yılında 1.884 kTEP olarak belirlendi. Bu tasarrufun sağlanabilmesi için verimlilik çok önemli.
Stratejik hedefler
2. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında enerji verimliliğinde stratejik hedefler şöyle sıralanıyor:
Enerji verimliliğinin ekonominin bütün alanlarında öncelikle bir faktör haline gelmesi,
Toplumsal bir seferberlik yaklaşımı içinde değerlendirilmesi,
Yeşil dönüşümü teşvik ederek enerji verimliliğinin desteklenmesi,
Binalarda enerji verimli çözüm ve yaklaşımlarla karbon emisyonlarının azaltılması,
Dijital uygulamalar ve yenilikçi teknolojilerle, enerji verimli ekipman sistem ve teknoloji kullanımının artırılması,
Sanayi sektöründe yeşil dönüşümü teşvik edecek şekilde enerji verimliliğin yönelik proje ve yatırımların artırılması,
Enerji verimli çözüm ve uygulamalarla, çok modlu ve bütünleşik ulaşım sistemlerinin yaygınlaştırılması,
Tarımı sulama ve tedarik zinciri başta olmak üzere, enerji verimli hale getirme,
Çevre dostu ve enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümünü sağlama,
Enerjinin tüm değer zinciri boyunca verimliliğini artırma.
Herkes katkı yapabilir
Enerji verimliliği, tasarrufla aynı şey değil ancak enerjinin verimli kullanımı tasarrufu da beraberinde getiriyor. Bu nedenle önemli maliyet düşüşlerine sebep oluyor. Ulusal planlamalar yanında, vatandaşlar da hem daha düşük maliyetler hem de çevrenin korunması adına kendi tedbirlerini alabiliyor.
Alınabilecek tedbirler arasında konut ve iş yerlerinde kullanılan enerji miktarını, konforu düşürmeden azaltmak, ulaşımda daha çevreci yöntemleri benimsemek gibi önlemler var. Binalara ısı yalıtımı yapılması, elektrikli eşyaların ‘A’ sınıfı yani daha az enerjiyle daha fazla iş üreten sınıftan seçilmesi, güneş ışığı gibi kaynaklardan daha fazla yararlanılması da önlemler arasında yer alıyor.
