Arizona’daki Kitt Peak Ulusal Gözlemevi’nde bulunan Karanlık Enerji Spektroskopik Enstrümanı (DESI) tarafından yapılan gözlemler, karanlık enerjinin gücünün evrenin şu anki yaşının yaklaşık yüzde 70’ine ulaştığında zirveye çıktığını ve günümüzde yüzde 10 oranında azaldığını gösterdi.
DESI ekibinin sözcülerinden, California Üniversitesi’nden Prof. Alexie Leauthaud-Harnett, “Gözlemlediğimiz şey son derece ilgi çekici. Karanlık enerjiye dair büyük bir keşfin eşiğinde olabiliriz” dedi.
Karanlık enerji teorisi değişebilir
Karanlık enerji, 1990’ların sonunda süpernova patlamaları incelenirken keşfedilmiş ve evrenin genişleme hızının giderek arttığını gösteren verilerle açıklanmıştı.
Bugüne kadar sabit olduğu düşünülen bu gizemli güç, evrenin sonsuz bir şekilde genişleyeceği “büyük donma” senaryosunu destekliyordu. Ancak yeni veriler, bu görüşe meydan okuyor.
Durham Üniversitesi’nden DESI araştırmacısı Prof. Carlos Frenk, “Galaksileri birbirinden uzaklaştıran bir güç var, ancak bu sabit değil, zamanla azalıyor” ifadelerini kullandı.
Bilim insanları ikiye bölündü
Elde edilen veriler, fizik alanında keşiflerin kesinleşmesi için gereken beş sigma seviyesinde olmasa da bazı bilim insanları bulgunun güçlü bir kanıt sunduğunu düşünüyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden Prof. John Peacock, “Bilimde kesin olarak bahse gireceğim pek az şey var ama bu sonuç için 1.000 sterlin ortaya koyabilirim” dedi. Ancak Cambridge Üniversitesi’nden Prof. George Efstathiou, henüz kesin bir sonuca varmak için erken olduğunu belirtti.
Eğer karanlık enerji azalmaya devam ederse, bilim insanlarına göre evrenin kaderi değişebilir. Karanlık enerjinin negatif hale gelmesi durumunda evrenin genişlemesi durarak tersine dönebilir ve “büyük çöküş” adı verilen bir süreçle yeniden büzüşerek başlangıç noktasına geri dönebilir.
Karanlık enerjinin doğası hâlâ bilinmiyor
Karanlık enerjinin neden azaldığı, hatta evrenin yüzde 70’ini oluşturduğu düşünülen bu gücün tam olarak ne olduğu halen bilinmiyor.
Londra Üniversitesi’nden Prof. Ofer Lahav, “Karanlık enerjinin sabit olduğunu anlamak bile yeterince zordu. Şimdi daha da karmaşık hale geliyor” ifadelerini kullandı.
Ancak bu bilinmezlik bilim dünyasında heyecan yaratıyor. “20 yıldır karanlık enerji hakkında aynı teorilere sahiptik. Şimdi ise fizikçilerin üzerinde çalışması gereken yeni sorular var” diyen bilim insanları, evrenin sırlarını çözmek için yeni gözlemlerin önemine vurgu yapıyor.
