Bakan Bolat, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Komuta Kontrol Merkezi’nde, “2024 Yılı Kaçakçılık Verileri Değerlendirme Toplantısı”na katıldı.
Bakan Bolat, burada yaptığı konuşmada Bakanlık olarak gerçekleştirdikleri çalışmalarla ihracat ve ithalattaki gümrük işlemlerinin daha hızlı ve etkin yürütülmesini sağladıklarını söyledi.
Gümrüklü sahalarda eşya, taşıt ve yolcu hareketlerinin kontrol edilerek, ülke menfaatlerinin korunmasına yönelik çalışmalara devam ettiklerini vurgulayan Bolat, “Geçen yıl yakalama olay sayısı 5 bin 775 idi. 2024’te bu sayı yüzde 26 artarak 7 bin 300’e çıktı. Yıllık yakalamalar geçen yıl rekor seviyeyle 23 milyar lira olmuştu. 2024’te ise yüzde 139 artışla 55 milyar 178 milyon liraya ulaştı.” dedi.
“Bu yıl 24,3 ton uyuşturucu madde yakalandı”
Bolat, uyuşturucu madde kaçakçılığına karşı etkin bir mücadele yürüttüklerine dikkati çekerek, “2023’te 726 olayda 5 milyar 474 milyon liralık uyuşturucu yakalaması gerçekleştirmişken 2024’te olay sayısında yüzde 88, miktarda yüzde 103 ve değer olarak da yüzde 456’lık artışla 30 milyar 450 milyon lira değerinde 24 ton 300 kilogramlık uyuşturucu madde yakalamasına ulaştık” diye konuştu.
Bu sene gümrüklü sahalarda tek seferde en yüksek miktarda yakalamaların tarihe geçtiğini anımsatan Bolat, Gürbulak Gümrük Kapısı’nda bir defada 4,5 tonluk metamfetamin yakalaması gerçekleştirildiğini aktardı.
Bolat, Habur Gümrük Kapısı’nda bir defada 850 kilogram eroin, İstanbul Havalimanı’nda tek seferde 2 ton 300 kilogram ağırlığında esrar, Mersin Taşucu Limanı’nda tek seferde 1,6 milyon kaptagon, Kapıkule Gümrük Kapısı’nda 635 kilogram esrar olmak üzere tek seferde çok yüksek miktarda uyuşturucu yakalandığı bilgisini verdi.
Kaçak araç girişlerinde ise yasal mevzuata aykırı şekilde ülkeye getirilmeye çalışılan 2 bin 26 araca gümrüklerde el konulduğunu belirten Bolat, “Bunların değeri 2 milyar 781 milyon liradır. Bu alanda da yüzde 103’lük bir artış oranına ulaştık. Bu mücadelemiz aksamadan daha da hızlanarak devam edecek” ifadelerini kullandı.
“Bu yıl 1,3 ton kaçak altın yakalandı”
Bolat, kaçak altın sayısındaki yakalamalarda da hem değer hem de miktar olarak artış olduğuna işaret ederek, “2023’te 117 olayda 557 kilo kaçak altın yakalanmıştı. 2024’te ise olay sayısında yüzde 230, miktar bazında ise yüzde 133 artışla 1,3 ton ağırlığında ve 3 milyar liranın üzerinde kaçak altın yakalanmıştır” dedi.
Akaryakıt kaçakçılığında da mücadelenin aralıksız devam ettiğini vurgulayan Bolat, bu yıl tanker ve gemilerle kaçırılmaya çalışılan 3 bin 29 ton kaçak akaryakıtın ele geçirildiğini belirtti.
Bolat, gümrüklerde yapılan operasyonel denetimlerle beraber 2024’te 2 bin 173 olayda 917 milyon liralık kaçak tütün yakalandığı bilgisini vererek, şunları kaydetti:
“Kaçak elektronik sigara alanında yasa dışı ticaret yakalamalarımız bu yıl da devam etti. 2024’te 4,469 milyon lira değerinde ve 5 milyon 952 bini aşan elektronik sigara cihazı ve aksamı ele geçirildi. Gıda türündeki yakalamalarda ise bu yıl miktar bazında yüzde 875, değer bazında ise yüzde 630’luk artışla 1,5 milyar liralık 50 bin tonluk kaçak yakalama oldu. Tarihi eserler, doğal ve kültürel varlıklarda da yakalama olaylarında yüzde 116, miktarda yüzde 481, değerde ise yüzde 322 artışla 5,6 milyon liranın üzerinde yakalama gerçekleşmiştir.”
“Kamunun ciddi vergi kayıpları yaşamasına engel olduk”
Bu yılın tamamında 176 milyon yolcunun ülkeye giriş ve çıkışının kontrol edildiğini bildiren Bolat, 8 milyon 100 bin konteyner, 886 bin uçak, 106 bin gemi, 5,1 milyon tırla 5 milyon binek aracın gümrük kontrol işlemlerinin gerçekleştirildiğini söyledi.
Bolat, iç piyasa dengesinin korunması, vatandaşların haklarının savunulması noktasında taviz vermeden mücadeleyi sürdüreceklerini dile getirerek, “Kamunun ciddi vergi kayıpları yaşamasına engel olduk ve olmaya devam edeceğiz. Kaçakçılıkla mücadelede modern yöntem ve tekniklerin kullanılmasının önemi çok büyük. Kamera ve güvenlik sistemleriyle komuta kontrol merkezinde gerekli kontroller yapılıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Yasal ticareti destekleyerek dürüst tacirlerin haklarının korunmasına katkıda bulunmaya devam edeceklerini ifade eden Bolat, gençlerin sağlığını bozmaya çalışan, aile yapısına büyük tehdit oluşturan, uyuşturucu, kara paranın aklanması ve terör örgütlerinin önemli finansman kaynaklarını oluşturan kaçakçılıkla mücadelenin hız kesmeden sürdürüleceğini bildirdi.
Yapay zeka desteğiyle analiz
Bolat, deniz yoluyla yapılan kaçakçılık girişimlerini önlemek için de 27 devriye sınıfı motor botu bulunduğunu bildirdi. Dijital gelişmeler sayesinde, anlık takiplerin de yapılabildiğine dikkati çeken Bolat, şu değerlendirmede bulundu:
“Bakanlığımızın veri tabanlarındaki bilgiyi yapay zekayla analiz ederek, kaçakçılıkla mücadele çalışmalarımıza devam ediyoruz. Ekiplerimiz arasında çok ciddi bir uyum ve koordinasyon söz konusudur. İç piyasa dengesini, dürüst ticaret erbabının rekabet gücünü sarsacak, halk sağlığını, ülke güvenliğini tehlikeye atacak girişimleri tespit edip önlemeye ve ticaretin adil, yasal, rekabetçi, kesintisiz ve güvenli şekilde devamını sağlamaya yönelik çalışmalarımız sürecek. Ülkemizin, halkımızın, kamunun menfaatlerini ve toplumun sağlığını korumaya devam edeceğiz.”
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürü Recep Koşal da Türkiye’de kara, deniz, demir ve hava yollarında sağlanan kontrol sistemlerine ilişkin bilgi verdi.