Phoenix kümesi, galaksi kümeleri arasında en büyük sıcak, soğuyan gaz rezervine sahip. Bu gaz, yeni yıldızların doğmasına neden olan önemli bir faktör.
Yıldızların oluşabilmesi için gazın yeterince soğuması ve yoğunlaşarak bir araya gelmesi gerekir. Phoenix kümesindeki gaz, inanılmaz hızda yıldızlar oluşturuyor. Fakat, kümenin merkezinde bulunan dev kara delik, gazı uzağa itip sıcak tutarak yıldız oluşumunu engellemesi gereken bir faktör. Bu durum, Phoenix kümesinin bir gizem olmasına yol açtı.
Phoenix kümesindeki dev kara delik, gazları sıcak tutarak yıldız oluşumunu engellemesi gerekirken, gözlemler tam tersini gösteriyor. James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile yapılan yeni incelemeler, bu durumu anlamamıza yardımcı oldu.
Soğuyan gazın ‘eksik parçaları’ bulundu
JWST’nin Orta-İnfrared Aracı (MIRI), Phoenix kümesinin merkezindeki gazı detaylı şekilde inceledi. Bu sayede yıldız oluşumuna katkı sağlayan soğuyan gazın daha önce fark edilmeyen kısımları bulundu. Bu gazın sıcaklıkları 300 bin derece civarında.
Phoenix kümesindeki gazda, neon ve oksijen atomlarının iyonize olduğunu ve ışık yaydığını tespit ettiler. Neon, daha zayıf olsa da infrared ışık yayarken, oksijen ultraviyole ışık yayar. JWST, neon ışınımlarını çok net bir şekilde algılayarak bu keşfi gerçekleştirdi.
Phoenix kümesi benzersiz bir galaksi kümesi olsa da, JWST’nin bu hassasiyetle yaptığı keşif yöntemi, diğer galaksi kümelerindeki gazları incelemek için de kullanılabilecek. Ekip, bu yöntemi başka yerlerde de denemeyi planlıyor.
Bu araştırma, 5 Şubat’ta Nature dergisinde yayımlandı.
