Dünya siyasetinin nabzı Cuma günü oval ofiste atıyordu.
Görüşmenin başlangıcında her iki lider de olumlu bir atmosfer sergiledi.
Trump, daha önce diğer dünya liderleriyle yaptığı başarılı görüşmelerin ardından, bu toplantıdan da benzer bir sonuç bekliyordu.
Ancak, Zelenskiy’nin güvenlik garantileri talebi ve medyayı kullanarak müzakere etme yaklaşımı, Trump’ın gözle görülür bir şekilde sinirlenmesine neden oldu.
ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasındaki görüşme, nadir mineraller anlaşmasının imzalanmasıyla sonuçlanması beklenirken, beklenmedik bir şekilde gerginleşti ve anlaşma imzalanmadan masadan kalkıldı.
Önemli diplomatik müzakereler hemen hemen hiçbir zaman kamuoyunun gözü önünde gerçekleşmez.
Cuma günü Beyaz Saray’da Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky ile ABD Başkanı Trump arasında gerçekleşen gerilimli zirvede ise tam olarak bu yaşandı.
Görüşmede hiçbir şey plana uygun gitmedi.
Zelensky ve Trump arasında Oval Ofis’te dostane bir basın toplantısı olması gereken görüşme, Ukrayna için güvenlik garantileri ve ABD’nin zor durumdaki ülkeye desteği konusunda yaşanan gerilim dolu bir tartışmaya dönüştü.
ABD Başkanı Trump’ın ekibi, ABD’nin Ukrayna’nın nadir toprak minerallerine yatırım yapmasını öngören anlaşmayı imzalamaya hazır olduklarını düşünüyordu. Tüm gereken dostane bir öğle yemeği, bir imza töreni ve anlaşmayı onaylayan ortak bir basın toplantısıydı.
Bir gün önce İngiliz Keir Starmer ile bir araya gelen Trump da iyimserdi ve anlaşmayı memnuniyetle karşılamış gibi görünüyordu. Trump aynı şekilde hafta başında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir araya geldiğinde de anlaşmaya sıcak bakmıştı.
Fakat Dün Oval Ofis’te dünya siyaseti için tarihi bir an yaşandı… Beyaz Saray’daki görüşme, planlandığı gibi bitmedi.
ABD’li uzmanlar İngiltere ve Fransa’nın Trump ile gerçekleştirdiği görüşmenin aksine Zelensky’nin görüşmede Trump’ın -sözde- savaşı sona erdirme sözü verdiği Amerikan halkından ziyade kendi evindeki izleyicilerine hitap ettiği yorumunu yaptılar
Peki bu bir tür diplomatik hamle mi?
Belki de Zelensky bu hamleyle medyanın gücünü kullanmaya çalıştı.
Fakat her ne olursa olsun her iki taraf da bu gezinin son derece talihsiz geçtiğinden hiç şüphe duymuyor.
Washington’daki Ukrayna heyeti bu olağanüstü günün ardından resmen sessizliğe gömüldü.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’nin bu akşam erken saatlerde bir düşünce kuruluşunda yapmayı planladığı toplantı ise son anda iptal edildi.
Peki nadir mineraller ABD için neden önemli?
Dünya Ekonomik Forumu’na göre Ukrayna, savunma, yüksek teknoloji, havacılık ve yeşil enerji gibi sektörlerde gerekli olan kritik hammaddelerin önemli bir küresel tedarikçisi olarak muazzam bir potansiyele sahip.
Geniş mineral rezervlerine sahip olan Ukrayna, ABD açısından bu minerallerin birçoğu veya tamamı için küresel tedarik zincirine önemli ölçüde katkıda bulunabileceği yorumu yapılıyor.
Bununla birlikte Dünya Ekonomi Forumu’na göre maden kaynakları bakımından dünyanın ilk 10 tedarikçisi arasında yer alan Ukrayna, dünya toplam maden rezervlerinin yaklaşık %5’ini elinde bulunduruyor.
Dünya Ekonomi Forumu, Ukrayna’nın 116 çeşit minerali kapsayan yaklaşık 20.000 maden yatağına sahip olduğunu ancak Rusya’nın büyük ölçekli saldırısından önce bu yatakların sadece 3055’inin yani %15’inin aktif olduğunu belirtti. Avrupa’daki en büyük titanyum rezervlerine sahip olan Ukrayna, uzay, tıp, otomotiv ve denizcilik sektörlerinde kullanılmakta olan dünya titanyum rezervlerinin %7’sini elinde bulunduruyor.
Peki şimdi ne olacak?
Zelensky’nin resti, Ukrayna’nın bağımsızlık mücadelesinde yeni bir dönemin başlangıcı mı, yoksa ABD ile arasındaki bağları koparacak bir hata mı?
Trump bu meydan okumayı karşılıksız bırakır mı? Yoksa perde arkasında daha büyük bir pazarlık mı dönüyor?
Oval Ofis’teki bu gerilim, sadece iki liderin çatışması değil… Dünyanın güç dengelerini değiştirecek bir satranç hamlesi olabilir mi?
Bekleyip göreceğiz…
Ama bir şey kesin: Bu restleşme, sadece diplomasi masasında kalmayacak!
Fatih Yoncalık / Haber7
