Özel okullarda eğitim gören öğrencilerin kayıt yenileme dönemi başlarken, bazı kurumlar yüksek zamlarla gündeme geldi.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, geçen hafta yaptığı açıklamada, özel okullarda ücretlerin fahiş biçimde artırıldığı iddialarına ilişkin bir çalışma yaptıklarını belirterek, bu konuda yönetmelik yayımladıklarını anımsatmıştı.
Yönetmelikle okulların ders kitabı için ayrı bir ücret almalarına yasak getirdiklerini ifade eden Tekin, “Yönetmeliğimiz çok açık bir biçimde, özel okulların mevcut öğrencilerine enflasyon farkı artı yüzde 5 oranında zam yapabileceklerini belirtiyor. Biz, bu konuda özel okul birlikleriyle görüştük, hassasiyetimizi paylaştık. Bu konuda denetim elemanlarımızın, müfettişlerimizin hassasiyetle çalışacaklarını kendilerine ifade ettik” diye konuşmuştu.
Vatandaşların bilgilenmesi, bilinçlenmesi ve hak arama yolları konusunda gönüllü danışmanlık hizmeti veren tüketici derneklerinin temsilcileri, son dönemde gündeme gelen fiyat artışlarına ilişkin velilerin neler yapabileceğine dair açıklamalarda bulundu.
Temsilciler, böyle durumlarla karşılaşan velilerin kendilerine ulaşması halinde onlara her türlü danışmanlık hizmetini gönüllü olarak verebileceklerini bildirdi.
“Son günlerde şikayetler yoğunlaştı”
Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, son günlerde özel okullarla ilgili şikayetlerin yoğunlaştığını belirterek, bu şikayetlerin özellikle fiyat artışları noktasında olduğunu söyledi.
Deniz, “Örneğin bize başvuran bir velinin çocuğu bu yıl ilkokul birinci sınıftayken yıllık 297 bin lira ödemiş. 80 bin lira yemek, 30 bin lira etkinlik, 32 bin lira kitap, 8 bin lira da kırtasiye ücreti ödemiş. Sadece okul ücreti önümüzdeki eğitim sezonu için 412 bin 500 yüz lira olarak belirlenmiş. Diğer kalemler henüz belli değil. Yine 10. sınıfta okuyan öğrenci için geçen yıl 25 bin lira kitap ücreti ödenirken önümüzdeki sezon için 55 bin lira istenmiş” diye konuştu.
Bütün bu durumların özel okullarda yönetmelik dışındaki yaklaşımları net bir şekilde ortaya koyduğunu dile getiren Deniz, 3 Ocak’ta Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yapılan değişikliklerle sosyal etkinlik ücretlerinin alınamayacağı, kitap parası gibi kalemlerin veliden talep edilemeyeceğinin belirtildiğini anımsattı.
Deniz, “Özel okul ücretleri de ÜFE ile TÜFE’nin toplamının yarısından yüzde 5 fazla olabiliyor. Buna rağmen özel okulların bu sene hem de erken ödeme fiyatlarına bakıldığında, rakamların hem enflasyon oranının hem de Milli Eğitim Bakanlığının açıkladığı ücretlerin çok çok üzerinde olduğu görülüyor” ifadelerini kullandı.
Özel okullarda öğrencilerden asla ders kitabı parası alınmaması gerektiğini vurgulayan Deniz, “Buna rağmen özel okullar bu düzenlemenin arkasından dolanarak ‘yardımcı ders kitabı’ adı altında velilerden çok yüksek para talep ediyorlar. Yine yemek ve servis ücretleri gibi kalemlerde de belirlenen oranların çok üzerinde artışlar söz konusu” açıklamasında bulundu.
“Tüketici hakem heyetlerine başvurularda kararlar veliler lehine”
Mehmet Bülent Deniz, velilerin yasal artış oranının üzerindeki zamlarda tüketici hakem heyetlerine başvuru hakkına sahip olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Onun dışında da yine ilçe milli eğitim müdürlüklerine, ‘Kendilerinden yönetmeliğe aykırı para talep edildiğini’ belirterek idari yönden bir başvuru yapabilirler. Yine fazla ödedikleri veya alınmaması gereken bir paranın kendilerinden alındığı gerekçesi ve paraların iade edilmesi talebiyle tüketici hakem heyetine başvuru yapabilirler. Tüketici hakem heyetlerindeki dosyalar veya yüksek rakam olması nedeniyle tüketici mahkemelerinde görülen bu tip davalarda velilerin lehine karar verilmekte. Özel okulların bu yaptıkları kabul edilebilir değil. Açıkça hukuki düzenlemelere rağmen bu şekilde davranmaları açıkça bir ihlaldir.”
Deniz, tüm bu yüksek artışlara rağmen özel okullarda çalışan eğitimcilerin maaşlarının asgari ücret düzeyinde olduğunun altını çizerek, bu rakamın devlet okullarındaki meslektaşlarına göre çok düşük kaldığını, eğitimin ticari amaçla yapılamayacağını sözlerine ekledi.
“Eğitim dışındaki ücretlerde velilere zorlama yapılamaz”
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük de son günlerde kendilerine iletilen sorunların başında gıda ve eğitim ücretlerindeki fiyat artışlarının başı çektiğini söyledi.
Özel eğitim kurumlarının asıl işinin eğitim olduğunu ancak buna rağmen bazılarının bir ticari işletme gibi davrandığını dile getiren küçük, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bazı özel eğitim kurumları eğitim ücreti dışında kırtasiye, etüt, yemek ve servis gibi ücretlerde aşırı artışlara giderek eğitim ücretini daha pahalı hale getirmektedirler. Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikle bu kurumların eğitim ücreti dışındaki diğer ücretlerde velilere zorlama yapamayacağını, velilerin kendi isteği ve onayıyla bu hizmetleri alabileceğini yasayla belirlemiştir. Ayrıca kitapların asla bir bedel karşılığında satılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Velilerimiz eğitim ücretlerinde ara sınıflar için belirlenmiş eğitim ücreti dışında ve belirlenen yasal orandan fazla artış yapmasınlar.”
“İstek dışındaki bir rakamda sözleşmeye şerh düşsünler”
Levent Küçük, velilerin, yeni kayıtlarda okul idareleri ile mutlaka müzakere ederek ve mutabakata vararak ücreti kabul etmeleri gerektiğini ifade ederek, “İstek ve onayları dışında bir ücretin dayatılması halinde mutlaka sözleşmeye şerh düşsünler.”
Tüketicilerin kendilerinden zorla alınmak istenen eğitim dışındaki ücretlere ilişkin il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine başvurabileceğini vurgulayan Küçük, sözlerini şöyle tamamladı:
“Fahiş fiyat artışlarına ilişkin Ticaret Bakanlığına müracaat edebilirler. Ayrıca özel eğitim kurumları arasında bir fiyat standardı bulunmamaktadır. Her kurum kendi belirlediği yıllık ücreti velilere dayatmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı özel eğitim kurumlarındaki denetimlerini artırmalıdır. Tüketicilerimiz eğitim haricindeki yemek, kırtasiye, servis ve etüt gibi ücretleri kendi istekleri dışında kabul etmesinler.”
