Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) tarafından yapılan 2024 yılı su kuşu sayımının sonuçları ortaya çıktı.
Türkiye, Avrupa-Sibirya ve Akdeniz-Orta Asya kesişimi üzerinde bulunan bir coğrafyada olduğu için 4 önemli kuş göç yolu üzerinde bulunuyor. Bunun yanı sırası Türkiye’nin flora ve fauna zenginliği nedeniyle çok fazla kuş türüne de ev sahipliği yapılıyor. 154 memeli, 141 sürüngen türüne ek olarak 490 kuş türü bulunuyor.
Her yıl sayılıyor
Bu türlerin korunması için yapılan çalışmalardan biri de kış aylarında yapılan ‘su kuşu sayımı’. 1967 yılından beri su kuşları sayımı yapılarak, hem popülasyon hem de yaşam alanlarına ilişkin mümkün olabildiği kadar sağlıklı veri elde edilmeye çalışılıyor. Sayımlar sayesinde sulak alan işleyişi ve yıllara göre popülasyon büyüklüğü takip ediliyor, nesli tehlike altında olan kuşlar için eylem planı oluşturulabiliyor, farkındalığı artırıcı çalışmalar yapılabiliyor ve kuş gözlemcilerine eğitim imkanı sunulabiliyor.
165 sulak alanda sayım yapıldı
Su kuşları genel olarak ‘Sulak Alanlar’ olarak bilinen ve koruma altındaki alanlarda konaklıyor Sayımlar, aralarında Küçükçekmece Gölü, İstanbul Boğazı, Beyşehir Gölü, İzmir Gölü, Rize kıyıları, Batman Barajı, Hirfanlı Barajı gibi yerlerin bulunduğu 165 farklı sulak alanda yapıldı. 32 farklı aileden kuşların sayıldığı çalışmalara DKMP personeli yanında bilim insanları, STK temsilcileri ve gönüllüler de katıldı.
1.6 milyon kuş sayıldı
Sayım yöntemi kimi yerde imkanlar dahilinde tek tek yapılırken ağırlıklı olarak gruplama şeklinde gerçekleştiriliyor. Bu sonuçlara göre 2024 yılı itibariyle 165 farklı sulak alanda 1 milyon 684 bin 756 su kuşu sayıldı.
En çok sakarmeke var
Yapılan sayımda Türkiye’de en çok bulunan su kuşu türünün sakarmeke olduğu tespit edildi. 671 bin 675 sakarmeke sayılırken, çamurcun, karabaş martı, flamingo, Van Gölü martısı ve yeşilbaş ördek diğer kalabalık türler orak onu takip etti. Kolay avlandığı için zaman zaman esprilere konu olan angıt türü ördekten sise 20 bin 454 adet sayıldı.
Yaygınlıkta da yine sakarmeke ilk sırada yer aldı. 124 farklı sulak alanda sakarmekeye rastlandı. Gri balıkçı, yeşilbaş ördek karabatak, çamurcun ise yine 100’den fazla sulak alanda yaşayan kuşlar olarak gözlemlendi.
En az görülenler
Bazı kuş türleri ise yapılan sayımlarda çok az görüldü. Ada martısı, karasırtlı martı, Sibirya kazı, sarıbacaklı kumkuşu, pufla türlerinden sadece 1’er örnek sayılabildi. Bataklık düdükçünü, kara ördek, karaayaklı martı, kızılgerdanlı dalgıç, orman düdükçünü ve tarla kazından ise yalnızca 2’şer tane tespit edildi.
Kızılırmak lider
Kızılırmak Deltası, 64 farklı kuş türüne yuva olarak ilk sırada yer aldı. Gediz Deltası, Büyük Menderes Deltası, Manyas Gölü ve Akyatan diğer çok fazla kuş turuna yuva olan sulak alanlar oldular. Sayı olarak en fazla kuş barındıran sulak alanlar ise Beyşehir Gölü, Kızılırmak Deltası, Akyatan Lagünü, Hirfanlı Barajı ve Eğridir Gölü oldu.