Geçmişte yapılan çalışmalar, insan beyninin diğer türlerden farkını genellikle büyüklük açısından değerlendiriyordu.
Ancak Oxford Üniversitesi ve Aix-Marseille Üniversitesi’nden bilim insanları, bu kez beynin iç bağlantılarını inceleyerek yeni bir bakış açısı sundu.
Araştırmada, insan, şempanze ve makak maymunlarının beyin bağlantı haritaları karşılaştırıldı.
Şempanzeler, bonobolarla birlikte insana en yakın yaşayan akrabalar olarak bilinirken, makak maymunları bilim dünyasında en iyi tanınan primat türleri arasında yer alıyor.
Araştırmacılar, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) verilerini kullanarak beyindeki “beyaz madde” bağlantılarını analiz etti.
Beyin hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan bu bağlantılar, beynin hangi bölgelerinin nasıl çalıştığına dair kritik bilgiler sunuyor.
En büyük fark temporal lobda
Önceki çalışmalar, insan beyninin benzersiz yönlerinin çoğunlukla karmaşık düşünme ve karar alma süreçleriyle ilişkilendirilen prefrontal kortekste bulunduğunu gösteriyordu. Yeni araştırma ise asıl büyük farklılığın prefrontal korteksten çok temporal lobda olduğunu ortaya koydu.
Temporal lob, görme ve işitme duyularından gelen bilgilerin derinlemesine işlendiği bir beyin bölgesi olarak biliniyor. Araştırmada, özellikle orta temporal korteksteki bağlantıların insana özgü olduğu belirlendi.
Dil ve sosyal biliş arasındaki bağlantı
Bu farklılıkların başlıca nedeni, beyinde frontal korteks ile temporal korteksi birbirine bağlayan “arcuate fasciculus” adı verilen sinir ağı.
Bu bağlantı, geleneksel olarak insanlarda dil işleme ile ilişkilendiriliyor. Ancak araştırmacılar, arcuate fasciculus’un yalnızca dil ile ilgili değil, aynı zamanda duyusal bilgileri bütünleştirme ve sosyal davranışları işleme gibi işlevleri de desteklediğini keşfetti.
Çalışma ayrıca, insan beyninde temporal korteksin arka kısmında bulunan temporoparietal birleşim bölgesinin de diğer primatlardan farklı olduğunu gösterdi. Bu bölge, başkalarının inançlarını ve niyetlerini anlamak gibi karmaşık sosyal bilişsel süreçlerde kritik bir rol oynuyor.
İnsan beyninde bu bölgenin, yüz ifadeleri ve davranışsal ipuçları gibi görsel bilgileri işleyen diğer beyin alanlarıyla daha yoğun bağlantılara sahip olduğu belirlendi. Bu durum, insan beyninin sosyal etkileşimleri daha ayrıntılı şekilde işlemek için özel olarak yapılandırıldığını gösteriyor.
