1. Dünya Savaşı sırasında işgal güçlerinin gemilerle Türkiye’ye getirip alkol dağıtarak bağımlılık oluşturmaya çalışması üzerine, ilk bağımlılıkla mücadele çalışmaları da başlamıştı. Savaş sonrasında Şeyhülislam İbrahim Haydarizade himayesinde 5 Mart 1920’de Dr. Mazhar Osman ve arkadaşları tarafından, Sultan Vahdettin’in izniyle ‘Hilal-i Ahdar Cemiyeti’ kuruldu.
Dernek, adını daha sonra ‘Yeşilay‘ olarak değiştirdi ve 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından ‘Kamu Yararına Çalışan Dernek’ statüsü verildi. Türkiye genelinde 1-7 Mart arası da ‘Yeşilay Haftası olarak kutlanıyor.
105 yaşında
Türkiye’nin en köklü sivil toplum kuruluşları arasında yer alan Yeşilay, alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılığı ile mücadele veriyor. Bilimsel yöntemlerle yürütülen mücadele kapsamında derneğin Türkiye genelinde 120 şubesi, dünyada ise 97 ülke ile bağımlılıkla mücadele konusunda işbirliği var. ‘Türkiye Bağımlılıklarla Mücadele Eğitim Programı’ kapsamında bugüne kadar 3 milyon yetişkin ve 10 milyon öğrenciye eğitim veren Yeşilay, KKTC’de de faaliyet gösteriyor. 107 Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM), bağımlılık sorunu yaşayanlara ücretsiz ve gizlilik esasına dayalı bir destek sunuyor.
1 milyon 322 bin arama
Derneğe ait ‘115 YEDAM’ hattını, son on yılda 1 milyon 322 bin kişi arayarak yardım istedi. 370 bin civarında bağımlı ile yüz yüze görüşme yapılırken, 2024’te 5 bin 521 alkol ve madde bağımlısı, 3 bin 530 tütün bağımlısı, 5 bin 816 da kumar bağımlısı yardım aldı. İnternet ve teknoloji bağımlısı 985 kişi de geçtiğimiz yıl Yeşilay’dan yardım alanlar içinde yer aldı.
Ödüller, yarışmalar
2016’dan beri ‘Uluslararası Karikatür Yarışması’ düzenleyen dernek, ‘Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Yetenek Yarışması’, ‘Liseler Arası Münazara Turnuvası’, ‘Sağlıklı Fikirler Kısa Film Yarışması’ gerçekleştiriyor. ‘Zümrüdüanka Ödülleri’ ile bağımlılıkla mücadele edenleri ödüllendirirken, ‘Bırakabilirsin’ mobil uygulaması ile de tütün bağımlılığı ile mücadele veriyor. Uygulamanın indirme sayısı 230 bini aştı.
Sporda iddialı Yeşilay
Yeşilay, özellikle genç kuşakları bağımlılıktan kurtarma çalışmaları yanında, spora yönlendiriyor. Yeşilay Spor Kulübü, basketbol, voleybol, atletizm gibi bir çok branşta faaliyet gösteriyor. Kulüp bünyesinde oluşturulan şube sayısı, 110’a ulaştı ve 78 ilde 107 noktada aktif faaliyet gösteriyor. Kulübün sporcu sayısı ise 3 bin 414. Elazığ, Hatay ve Kilis’te ise kuruluş çalışmaları devam ediyor.
