Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, temaslarda bulunmak üzere ziyaret ettiği Rusya’nın başkenti Moskova’da gündemdeki konulara ilişkin soruları yanıtladı.
Türkiye’nin Rusya ile enerji alanındaki işbirliğinin çok uzun yıllara dayandığına işaret eden Bayraktar, doğal gaz ve petrolün yanı sıra, Türkiye’nin en büyük yabancı yatırımı Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile birlikte nükleer enerjideki işbirliğinin de çok önemli olduğunu vurguladı.
Moskova’daki temasları kapsamında Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak ve Rusya Enerji Bakanı Sergey Tsivilyev ile görüştüklerini aktaran Bayraktar, “Mevcut işbirliğimiz ve ticaret hacmimizi nasıl daha iyi noktaya getirebileceğimizin yanı sıra gündemde yeni konularımız da var.” dedi.
Bayraktar, Türkiye’nin, Avrupa’nın en büyük dördüncü doğal gaz tüketicisi konumunda bulunduğunu belirterek, Rusya’nın da bu alanda önemli bir tedarikçi ülke olduğunu söyledi.
Rusya’nın Türkiye’ye doğal gaz sevkiyatında 2026’da 40’ıncı yılının dolacağını belirten Bayraktar, “Dolayısıyla bu bizim için de önemli bir milat ve doğal gazdaki işbirliğimizi ilerletirken, Türkiye’ye sevkiyatın daha uygun şartlarda sağlanması ve elbette ki Türkiye’de kurmayı planladığımız doğal gaz ticaret merkezi konuları bugünkü gündem maddelerimiz arasındaydı.” diye konuştu.
“Rosatom şirketiyle de görüşmeler yaptık”
Bayraktar, Rusya’nın Sinop’ta inşa edilmesi planlanan nükleer güç santrali projesine de ilgi duyduğunu ve bu konuda çalışmalar yaptığını ifade ederek, “Ama şu anda temel odağımız Akkuyu’da ilk reaktörü en kısa zamanda devreye alabilmek ve bu konuda bugün Rosatom şirketiyle de görüşmeler yaptık.” dedi.
Türkiye’nin doğal gazda çok büyük bir pazar olduğuna işaret eden Bayraktar, aynı zamanda bulunduğu konum ve yaptığı altyapı yatırımlarıyla da bölgesindeki ülkelere arz güvenliği konusunda yardımcı olabilecek konumda olduğu söyledi.
Bayraktar, Karadeniz’deki çalışmalarla birlikte Türkiye’nin artık bir doğal gaz üreticisi haline de geldiğini vurgulayarak, “Komşu ülkelerimizle olan bağlantılarımızın kapasitesini arttırma hedefiyle de çalışıyoruz. Bu anlamda ciddi fırsatlar var.” dedi.
“Türkmen gazının Türkiye’ye gelişi çok kıymetli”
Bayraktar, “Şu anda İran üzerinden takas yoluyla bu gazı Türkiye’ye getiriyoruz. Türkiye’nin arz güvenliği için, Türkiye’nin gaz kaynaklarını bollaştırması ve çeşitlendirmesi için bu anlaşma çok önem arz ediyor.” şeklinde konuştu.
Türkmen gazının ekonomik açıdan da rekabetçi bir fiyatla Türkiye’ye getirildiğini bildiren Bayraktar, “Dolayısıyla Türkmen gazı doğal gaz maliyetlerimizi toplamda düşürebilmek açısından önemli. Bu anlamda, Türkmen gazının Türkiye’ye gelişi çok kıymetli. Şu anda yaklaşık 1,5 milyon haneye yetecek kadar bir gazı bu sene için tedarik edeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Bayraktar, söz konusu hacmi artırmayı hedeflediklerine işaret ederek, “Orta ve uzun vadede, Türkmen gazının Türkiye’ye ve Avrupa’ya Hazar geçişiyle bir boru hattıyla sevkiyatı, teknik ve ticari olarak aslında en ideal ve en doğru yöntem olacaktır.” diye konuştu.
Türkiye’ye 14 farklı noktadan doğal gaz girişi sağladıklarını anlatan Bayraktar, şöyle konuştu:
“Bizim ihracat noktalarımız da var. Bunlardan biri Bulgaristan, biri Yunanistan. Artık bunlara bir yenisi daha ekleniyor. Nahçıvan’a doğal gaz ihracatına başlıyoruz. Iğdır-Nahçıvan boru hattı tamamlanmış durumda. Sayın Cumhurbaşkanı’mız Recep Tayyip Erdoğan ve Sayın Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in katılımlarıyla inşallah bir tören düzenlenecek. Bu hafta bu doğal gaz boru hattını, Türkiye’nin yeni bir bağlantısını da sağlamış olacağız. Türkiye üzerinden artık Nahçıvan’ın gaz ihtiyacı karşılanmış olacak.”
“Irak petrolü Türkiye üzerinden dünya piyasalarına açılabilir”
Iraklı yetkililerin yakında Ceyhan Limanı’ndan petrol sevkiyatının yeniden başlayacağına ilişkin açıklamalarını değerlendiren Bayraktar, “Bu hat (Irak-Türkiye petrol boru hattı) 4 Ekim 2023 tarihinden beri yani yaklaşık 1,5 senedir operasyona hazır. 3-5 aylık bir duruş oldu. Özellikle 6 Şubat depremlerinden sonra 2023’te bu hattı teknik kontroller için bakıma aldık ve bütün bunlar yapıldıktan sonra da 4 Ekim itibarıyla akışa hazır dedik.” diye konuştu.
Özellikle Erbil-Bağdat arasındaki ve petrol üreten şirketlerle yapılan görüşmeler neticesinde söz konusu sevkiyatın başlayacağına yönelik bilgi verildiğine işaret eden Bayraktar, “Zaten 1,5 senedir bu hat hazır. Türkiye, Irak boru hattı yani özellikle bizim Silopi’den başlayıp Ceyhan’a gelen 650 kilometrelik bu iki boru hattının kullanılmasını istiyoruz.” dedi.
Söz konusu hattan akışın artırılabileceğini belirten Bayraktar, “Bu hattan geçen petrolün bir kısmının Kırıkkale’deki rafineriyle, Ceyhan üzerinden yine gemilerle Türkiye’deki rafinerilere veya dünyadaki farklı rafinerilere gitmesini dolayısıyla hattın kapasitesinin maksimum düzeyde kullanılmasını istiyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bayraktar, Gabar’da bulunan petrolün de bu hattan Dörtyol ve Ceyhan’a getirildiğini vurgulayarak, “Dolayısıyla hedef hattın tamamının doldurulması. İnşallah kalkınma yolu adını verdiğimiz projede, biz aynı zamanda ona enerji yolu diyoruz, Basra’ya kadar uzanacak bir petrol boru hattıyla, Irak petrollerinin Türkiye üzerinden, dünya piyasalarına açılması söz konusu olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.