Araştırma Almanya’daki Max Planck Yaşlanma Biyolojisi Enstitüsü’nde yürütüldü. Kullanılan ilaçlardan rapamisin, organ nakillerinde reddi önlemek için kullanılıyor ve daha önce de çeşitli hayvan deneylerinde ömrü uzattığı gösterilmişti. Trametinib ise bazı kanser türlerinde kullanılan başka bir ilaç ve meyve sineklerinde yaşam süresini uzattığı biliniyor.
Araştırmacılar, bu ilaçları hem tek tek hem de birlikte farelere vererek etkilerini karşılaştırdı:
Sadece rapamisin: yüzde 17–18 ömür artışı
Sadece trametinib: yüzde 7–16 ömür artışı
İkisi birlikte: yüzde 26–35 ömür artışı
Yaşlılık gecikti, hastalıklar yavaşladı
İlaç kokteyli verilen farelerde sadece ömür uzamadı; karaciğer ve dalaktaki tümör oluşumu gecikti, beyin, böbrek ve kaslarda iltihap azaldı, kalp fonksiyonlarındaki bozulma daha yavaş ilerledi. Ayrıca bu fareler ileri yaşlarında daha aktif kaldı ve daha az kilo aldı.
Kadın farelerde ortalama yaşam süresi yüzde 34,9, erkeklerde yüzde 27,4 arttı. Maksimum yaşam süresi ise sırasıyla yüzde 32,4 ve yüzde 26,1 oranında uzadı.
Yan etki gözlenmedi
Her iki ilaç da vücutta yaşlanma sürecini etkileyen Ras/İnsülin/TOR adlı sinyal yoluna etki ediyor. Ancak bu ilaçlar farklı noktaları hedef aldığı için birlikte kullanıldıklarında daha güçlü etki ortaya çıkıyor. Dahası, ekstra bir yan etki gözlenmedi.
İnsanlar için ne anlama geliyor?
Araştırmanın kıdemli yazarlarından genetikçi Prof. Linda Partridge, bu bulguların insanlarda da aynı derece etki göstermesini beklemediklerini ancak geç yaşlarda sağlıklı kalma süresini uzatma açısından önemli olduğunu vurguladı.
Her iki ilaç da zaten ABD ve Avrupa’da insanlarda kullanım için onaylı olduğundan, klinik deneylerin kısa sürede başlaması mümkün. Örneğin rapamisin, yakın zamanda yapılan bir başka araştırmada perimenopoz dönemindeki kadınların doğurganlığını beş yıla kadar uzatmıştı.
Araştırma sonuçları Nature Aging dergisinde yayımlandı.
