Kolombiya hükümeti, ülke tarihinin en yüksek seviyesine çıkan kokain üretimini durdurmak için çiftçilere dikkat çekici bir teklif sunuyor: Koka bitkisini sök, yerine kahve ya da kakao ek, devletten maddi destek al.
Hedef 45 bin hektar koka tarlasını temizlemek
Devlet, bu amaçla 14,4 milyon dolarlık bir proje başlattı. Şimdilik 4 bin aileyle anlaşmaya varıldı. Hedef, üç farklı bölgede toplam 45 bin hektarlık koka tarlasını ortadan kaldırmak. Proje kapsamında ilk ödemeler yapılmaya başlandı.
Örneğin, Argelia’da yaşayan Alirio Caicedo ve oğlu Nicolas, yıllardır koka ekerek geçimlerini sağlıyordu. Ancak artık devletin ödemesiyle bu bitkileri söküyor ve kahve yetiştiriciliğine geçiyorlar.
“Koka her zaman para getirirdi”
Ancak bu değişim çiftçiler için oldukça riskli. Çünkü koka her zaman alıcısı olan, düzenli gelir getiren bir ürün. Nicolas Caicedo, “Koka ektiğimizde sonunda hasat olacağını ve para geleceğini bilirdik. Şimdi o güvence yok,” diyor.
Caicedo ailesi koka ekiminden ayda yaklaşık 800 dolar kazanabiliyordu. Şu anda kahve için sadece 300 dolar civarında bir ödeme almış durumdalar.
Silahlı gruplar engel oluşturuyor
Kolombiya’nın kırsal bölgelerinde devletin otoritesinden çok yasa dışı silahlı gruplar etkili. Bu nedenle geçiş süreci her bölgede aynı şekilde işlemiyor.
İsmini vermek istemeyen bir çiftçi, “Bu topraklarda devletten çok yasa dışı gruplar söz sahibi. Kimse senin koka yerine kahve ekmeni istemiyor,” diyerek karşılaştıkları tehdidi özetliyor.
Petro’nun barış hayali zorlanıyor
Kolombiya’nın ilk solcu devlet başkanı Gustavo Petro, göreve geldiği 2022’den bu yana ABD destekli “uyuşturucuyla savaş” politikasından uzaklaşmak istediğini açıklamıştı. Zorla imha yerine gönüllü dönüşümü esas alan bir yaklaşım benimsedi.
Ancak silahlı gruplarla başlatılan barış görüşmeleri beklentiyi karşılamadı. Bu durum, Petro’nun “tam barış” hedefini zora sokuyor.
Suistimal endişesi ve denetim planı
Projenin kötüye kullanılabileceğine dair uyarılar da var. Argelia Belediyesi’nden Pablo Daza, bazı çiftçilerin hem devletten para alıp hem de gizlice koka ekmeye devam edebileceğini söylüyor.
Ancak proje yetkilileri, uydu görüntüleriyle sıkı denetim yapılacağını ve kurallara uymayanların programdan çıkarılacağını belirtiyor.
Kolombiya’dan BM’ye çağrı
Kolombiya ayrıca, koka yaprağının Birleşmiş Milletler’in “zararlı maddeler” listesinden çıkarılmasını istiyor. Çünkü bu yaprak yalnızca kokain üretiminde değil, aynı zamanda And kültüründe çay ya da doğal ilaç olarak da kullanılıyor. Ancak bu çağrılar şu ana kadar uluslararası kurumlar tarafından yanıtsız bırakıldı.
