Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE/2023=100) haziranda yıllık yüzde 32,8 artış gösterirken, bu dönemde reel azalış yüzde 1,7 oldu.
Böylece haziran itibarıyla ülke genelindeki konutların satış fiyatı son bir yılda reel anlamda yüzde 1,7 düşüş gösterdi. Konut fiyatları reel olarak en son 2024 Ocak’ta yıllık bazda yüzde 1,4 artmıştı. Şubatta düşüşe geçerek yüzde 5,1 olan reel azalış haziranda da ivmesini devam ettirdi.
Geçen yılın eylül ve ekim aylarında yüzde 14,7 ile zirveyi göre reel azalış, aradan geçen süreçte enflasyondaki gerilemeyle birlikte azaldı.
Konut fiyatlarındaki reel azalış bundan önceki son 3 ayda sırasıyla martta yüzde 4,2, nisanda yüzde 3,6, mayısta ise yüzde 2,3’e geriledi. Son 17 aydır devam eden reel azalış, haziranda bu dönemin en düşük seviyesi olan yüzde 1,7’e geriledi.
Konut fiyatlarındaki reel azalış satış adetlerine de yansıdı. Yüksek faiz oranlarına rağmen Türkiye genelinde konut satışları haziranda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,8 artarak 107 bin 723’e ulaşırken, yıllık bazda yükselişini 12’nci aya taşıdı.
Yılın ilk yarısı ele alındığında satış adetleri 2024’ün aynı dönemine göre yüzde 26,9 artarak 691 bin 893 oldu. Bu veri tüm zamanların en yüksek ikinci ocak-haziran dönemi verisi olarak kayıtlara geçti.
“Arzın artırılması ve dezenflasyon süreci fiyatlarda reel düşüşü sağladı”
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, AA muhabirine konuya ilişkin yaptığı açıklamada, COVID-19 sürecinin küresel çapta olduğu gibi Türkiye’de de konut fiyatlarının yükselmesine sebep olduğunu belirterek, sonrasında yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin de artışı tetiklediğini söyledi.
Son dönemde başta deprem bölgesi olmak üzere TOKİ ve Emlak Konut aracılığıyla hızlı bir konut inşa sürecine girildiğini anlatan Şener, arzın artmasının ve dezenflasyon sürecinin konut fiyatlarında reel anlamda gevşemeye neden olduğunu ifade etti.
Şener, faizlerin yüksek olmasının da fiyatların reel anlamda gerilemesine yol açtığını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Pandemi, jeopolitik riskler, savaşlar ve depremle birlikte enflasyonun üzerinde değer artışı yaşayan ve olması gereken seviyesinin üzerine çıkan konut fiyatları, arzın artırılması ve uygulanan sıkı para politikasının etkisiyle son 17 aydır enflasyonun altında kalmıştır.
Yıl sonu enflasyonu beklendiği gibi yüzde 24-28 aralığında gerçekleşirse konut fiyat endeksinin yeniden enflasyonun üzerinde artış göstermesi sürpriz olmayacaktır. Enflasyonla birlikte faizlerin de düşecek olması fiyatların reel anlamda artıya geçmesini etkileyecektir.”
“Bundan sonraki süreçte hızlı artışlar beklemiyoruz”
Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman da konut fiyat artışlarına aylık bazda bakıldığında son dönemde bir hareketlenme görüldüğünü, bunun da istatistiklere yansıdığını söyledi.
Konut fiyatlarının geçen yılın şubat ayından beri reel anlamda azaldığına işaret eden Büyükduman, enflasyondaki gerilemenin de etkisiyle artık konut fiyatlarındaki artışın reel olarak da pozitife dönmesini beklendiğini anlattı.
Büyükduman, “Birkaç aya kadar artışlar pozitife dönse de önceki yıllarda gördüğümüz yüksek artışları ve atakları beklemiyoruz” dedi.
