Türkiye’nin kaçak yollarla yurt dışına kaçırılan eserleri birer birer doğdukları topraklara geri dönüyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde 2015 yılında ele geçirilen ve Roma İmparatorluğu Dönemi’ne ait olduğu belirlenen 83 bronz sikke, uzun süren titiz bir çalışmanın ardından Türkiye’ye iade edildi.
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı’nın, Ankara Cumhuriyet Müzesi’nde, ABD Büyükelçiliği Maslahatgüzar Vekili Brian Stimmler’dan teslim aldığı eserler, Roma’nın Anadolu’daki izlerini ve bu coğrafyanın tarihsel önemini güçlü biçimde yansıtıyor.
İmparator Maximianus, I. Constantinus, II. Constantinus ve Arcadius dönemlerine ait olan eserler İstanbul, Kyzikos, Nikomedia, Antiochia ve Herakleia darphanelerinde basılmış örnekler arasında yer alıyor. Bu merkezler, Roma İmparatorluğu’nun askeri, ticari ve siyasi hayatında kritik bir rol oynuyordu.
Bu iade sürecinin başarıyla sonuçlanmasında katkı sağlayan Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanları ile ABD İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI) arasındaki iş birliği, uluslararası kültürel mirası koruma çalışmalarında da örnek teşkil etti.
“Türkiye mirasının peşini bırakmıyor”
Bu tarihi buluşma, yalnızca bir iade süreci değil; Türkiye’nin kültürel mirasına sahip çıkma konusundaki kararlılığının ve uluslararası saygınlığının somut göstergesi oldu. Türkiye, son yıllarda yürüttüğü kararlı mücadeleyle yüzlerce eseri ait olduğu topraklara kavuşturdu. Bu son gelişmeyle birlikte, “Türkiye’nin tarihî mirasına sahip çıkıyoruz, eserler birer birer yuvasına dönüyor.” mesajı da tüm dünyaya bir kez daha verilmiş oldu. Artık uluslararası alanda da kabul gören bir gerçek var: Eğer bir eser Anadolu kökenliyse, Türkiye onun peşini asla bırakmıyor; er ya da geç ait olduğu topraklara dönüyor.”
2002 yılından bugüne kadar 13 binden fazla eser iade edildi
Son yıllarda, Türkiye yalnızca eser iade süreçlerinde değil, kültürel mirasına sahip çıkma iradesinde de bir dönüm noktasına ulaştı. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde yürütülen titiz iz sürme çalışmaları, uluslararası iş birlikleri ve diplomatik girişimler sayesinde, yurt dışına kaçırılmış eserlerin geri dönüşü adeta bir ulusal öncelik haline geldi. Bu kararlılığın sembolü olarak, Bakan Mehmet Nuri Ersoy ve kurum ekipleri, dünyanın çeşitli köşelerinden Anadolu kökenli eserleri büyük bir özveriyle Türkiye’ye kazandırdı; 2002 yılından bugüne kadar 13 binden fazla eser iade edildi, sadece 2018–2025 arasında yaklaşık 8 bin 967 tarihi eser Türkiye’ye döndü.
