Her yıl 15 Mart Dünya Tüketiciler Günü’nün içinde bulunduğu hafta, “Tüketiciyi Koruma Haftası” olarak kutlanıyor.
Tüketiciler Konfederasyonu (TÜKON) Genel Başkan Vekili Aziz Koçal, Tüketiciyi Koruma Haftası kapsamında yaptığı açıklamada, tüketicilerin ayıplı mal, geç teslimat, kargo sorunları, yanıltıcı indirimler ve faturasız ürün teslimatı gibi konularda şikayetlerde bulunduğunu söyledi.
“Kargolardan şikayetler çoğaldı”
Ayıplı ürün şikayetinde ayakkabıların öne çıktığını aktaran Koçal, “Aboneliklerde en çok GSM operatörlerine yönelik şikayetler geliyor. 2024’te kargolardan da şikayetler çoğaldı. Tüketiciler, sipariş ettikleri ürünlerin haber verilmeden iptal edilmesi ve daha yüksek fiyatla yeniden satışa sunulması, ürünlerin sitedeki görsellerle uyuşmaması veya kalitesiz/ayıplı ürünlerin teslim edilmesi, geç teslimat, kargo sorunları, yanıltıcı indirimler ve faturasız ürün teslimatı gibi konularda şikayetlerde bulunuyor.” ifadelerini kullandı.
Koçal, fiyat artışları, taklit ve tağşiş ürünlerin piyasada yaygınlaşması, insan sağlığına zararlı gıdaların satışı gibi konularda da şikayetlerin arttığına işaret etti.
Bu yılın ilk iki ayında e-ticaret platformları, GSM operatörleri, kargolara yönelik şikayetlerin devam ettiğini aktaran Koçal, konfederasyon olarak tüketici şikayetlerine yönelik yaptıkları çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
“Tüketiciler makbuz, fatura gibi belgeleri saklamalı”
Koçal, tüketicilerin hakları konusunda bilgilenmesi ve bilinçlenmesi gerektiğini vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:
“Tüketiciler yaptıkları her alışverişlerde mutlaka makbuz, fatura gibi belgeleri saklamalı. Özellikle elektronik ürünlerde yetkili servislere kurulum yaptırılmalı. Tüketici hakem heyeti veya tüketici mahkemesine başvuru yapılırken eksik evrak olmamalı, başvuruda talep doğru seçilmeli. Konuyla ilgili tüketici derneklerinden destek alabilirler. Tüketiciler haklarını öğrenmeli, küçük rakamlar demeden haklarını sonuna kadar aramalı.”
Site aidatlarından şikayetler artıyor
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkan Vekili İbrahim Güllü ise tüketici şikayetlerinde geçen yıl bir önceki yıla göre artışlar olduğunu belirterek, “Bunda ürün ve hizmet yelpazesinin genişlemesinin yanında tüketicinin hak arama bilincinin gelişmesi, şikayet yolları ve başvuruların kolay ve ücretsiz olarak e-devlet üzerinden yapabilmesi önemli etken olmuştur.” dedi.
Hakem heyetlerine ve Alo 175’e yapılan şikayetler analiz edildiğinde tüketicilerin ayıplı mal ve hizmet mağduriyeti yaşadığını söyleyen Güllü, “Ürün yelpazesinin genişlemesi, piyasaya yeni aktörlerin girmesi, satış yöntemlerinin çeşitlenmesi ve e-ticaretin yaygınlaşması, garanti sürelerinin uzaması, ilan ve reklamların etkisiyle tüketicilerin mal ve hizmet sektöründeki şikayetleri arttı.” diye konuştu.
Güllü, TÜKONFED’e ulaşan şikayetlere ilişkin bilgi vererek, şunları kaydetti:
“Tüketicilerin şikayetleri ayıplı mal ve hizmet, fahiş gıda fiyatları, taklit ve tağşişler, etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasındaki farklar, kartlı ödemelerde alınan komisyonlar, kart aidatları, özel okul ücretleri, kira artışları, aidatlar, restoranlarda alınmaya çalışılan kuver ve servis ücretleri, satış sonrası servis hizmetleri, abonelik cayma bedeli gibi konularda yoğunlaşıyor.”
Bu yılın ilk iki ayına bakıldığında 2024’teki şikayetlerin genel anlamda devam ettiğini bildiren Güllü, ocak ayında apartman, site aidatları yeniden belirlendiğinden aidatlarla ilgili şikayetlerin de çoğaldığını sözlerine ekledi.
Şikayetlerin büyük kısmı perakende ticaretten
Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz de Ticaret Bakanlığı verilerine göre, başvuruların büyük çoğunluğunun perakende ticaret sektöründen geldiğini hatırlattı.
Tüketicilerin çoğunlukla “ayıplı mal” ve “ayıplı hizmet” konularında tüketici hakem heyetlerine başvurduklarını söyleyen Deniz, şunları kaydetti:
“Federasyon olarak 2012’den beri tüketici haklarıyla ilgili gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Çeşitli il ve ilçelerdeki Tüketici Hakem Heyetlerindeki üyelerimizle tüketici şikayetlerinde aktif rol alıyoruz. Her ay düzenli olarak çıkarttığımız e-dergimizle tüketicileri bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetini üstlendik. Bu yıl itibarıyla Tüketici WhatsApp İhbar hattımızı devreye aldık. Tüketicilerimize olumsuz durumlar ile karşılaştıkları zaman hak aramaktan vazgeçmemelerini öneriyoruz.”
